Yetişkin bir ipek böceğinin kanatlarının genişliği 40- 50 mm kadardır ve dişi kelebek, erkek kelebekten daha iridir. Toplamı 2-3 gün süren yetişkinlik dönemi boyunca ipek böceği yemek yemez ve uçamaz. Tek hedefi ölmeden önce üremek ve türünü devam ettirmektir. Dişi kelebek 300 ila 500 yumurta bıraktıktan bir süre sonra ölür. Ortam sıcaklığı uygunsa 10 gün süren kuluçka döneminin ardından yumurtalar çatlar ve minik larvalar çıkar.

Yumurtadan çıkan larvalar ortalama 2-3 milimetre boyundadırlar ve bitmek bilmez bir iştaha sahiptirler. Inanılmaz bir hırsla sürekli dut yaprağı tüketerek, 6 haftalık yorucu bir maratonun ardından 75 milimetre boyuna ulaşırlar. Bu evrede büyümesi o kadar hızlı olur ki tırtıl vücuduna dar gelen derisini tam 4 kez değiştirir. Zamanı geldiğinde ve gerekli olgunluğa ulaştığında, ipek böceği doğanın genlerine işlediği gizli formülü kullanır ve içinde ipek lifleri bulunan bir salya üreterek, dönüşüm sırasında ihtiyacı olan koruyucu kılıfı yani kozasını örer. Kozayı oluşturan salyayla karışmış ipek lifi havayla temas etmeden önce akışkan ve yumuşak kıvamlı iken, kozanın örüldüğü sırada sert ve aşılamaz bir yapıya kavuşur. Bu yapıyı delebilecek tek doğal malzeme yine ipek böceğinin salyasıdır. Bu sayede kelebeğe dönüşüm aşamasını güvenli ve konforlu kozasının içinde geçiren tırtıl sonrasında salyası yardımıyla kozayı delerek bir kelebek olarak dışarıya çıkar.

Kozalar sıcak suda yumuşatılıp, çözülerek, ipek ipliğe dönüştürüldüğünde tek bir kozadan çıkan iplik miktarı ortalama 900 metredir. İpek böceğinin birçok akrabası vardır ve hepsi ipek üretir. Ancak farklı türlerde olup farklı beslenme rutinleri olan aynı sülalenin diğer tırtılları farklı ve düşük kalitede ipek üretirler. En iyi ipeği üretebilmek için ipek böceği mutlaka dut yaprağıyla beslenmelidir ve kullanılan dut yaprağı miktarı şaşırtıcı düzeydedir. Üreticiler, bu açgözlü minik larvaları beslemek, ideal ısıda ve uygun ortamda gelişmelerini sağlamak için 24 saat boyunca durmadan çalışır ve gerçekten büyük bir çaba harcamak zorunda kalırlar.

İpek binlerce yıl önce bulunmasından bugüne kadar her zaman değerli ve ulaşılması zor bir kumaş olmuştur. İpek böceği yetiştiriciliğinden başlayan ve kozanın işlenmesiyle devam eden üretim süreci (teknolojik gelişmelere rağmen) halen oldukça sabır isteyen, zor bir süreçtir.

İpekçilikte dünya lideri olan Çin toplam üretimin %74’ünü gerçekleştirerek yılda 58.000 ton ipek üretir.

İpek Böceğinin Şaşırtıcı Büyüme Hırsı

▪ Dişi kelebek 300-500 kadar yumurta bırakır.

▪ 10 günlük kuluçka döneminin ardından yumurtalar çatlar ve larvalar çıkar.

▪ Kurtçuklar bitmek bilme bir iştahla sabah akşam durmadan dut yapraklarını yerler.

▪ Larvalar büyümeye devam ettikçe vücutlarına dar gelen derilerini 4 kez değiştirirler.

▪ Yaklaşık 6 hafta süren hummalı büyüme yarışı sonunda yeterli olgunluğa ulaşan tırtıl, dönüşüme hazırdır.

▪ İpek böceği tırtılı kelebeğe dönüşeceği kozayı kendi etrafına örer.

▪ Tırtılın ağzından salgıladığı sıvı ipekle ördüğü akışkan koza havayla temas edince sert, koruyucu ve konforlu bir kabine dönüşür.

▪ Tırtıl kozanın içerisinde dönüşümünü tamamlar ve yine ağzından salgıladığı sıvıyla kozayı delerek dışarıya çıkar.

▪ Hayatının ilk kısmını büyüme hırsıyla geçiren ipek böceği 2-3 gün kadar süren yetişkin kelebek evresini de üreme hırsıyla geçirir.

▪ Dişi ipek böceği kelebeği çiftleştikten kısa bir süre sonra yumurtalarını bırakır ve hayat döngüsü yeniden başlar.

▪ Sabır ve çalışkanlık gerektiren ipek üreticiliği oldukça zor ve zahmetli bir meslektir.

▪ Sadece bir kilogram ipek üretmek için elli binden fazla ipek kozası gereklidir.

▪ 25 adet yumurtadan yeni çıkmış larvanın yetişkin olana kadar yediği dut yaprağı miktarı ortalama 3,5 metrelik bütün bir büyük dut ağacı ya da birer metrelik iki küçük dut ağacı kadardır.

▪ İpek böceği larvası, yetişkin bir kelebeğe dönüştüğünde, yumurtadan çıktığı andaki boyunun 10.000 katına ulaşır.

İpek bilinen en sağlam doğal ipliktir. Son yıllarda araştırmalarını hızlandıran bilim adamları ipek böceğinin nasıl olup da, bu kadar sağlam bir iplik üretebildiğinin sırrına ulaşmaya çalışıyor.